რა არის ბიტკოინი?
| დამფუძნებელი/ები | სატოში ნაკამოტო |
| დაფუძნდა | 2008 |
| ტიკერი | BTC |
| ქსელი | Bitcoin |
| ყველა დროის მაქსიმუმი | $69,110 (მიღწეული 2021 წლის 11 ნოემბერს) |
| ალგორითმი | SHA-256 |
| მაქსიმალური მიწოდება | 21 მილიონი |
| ვებ-გვერდი | bitcoin.org |
| თეთრი წიგნი (White Paper) | Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System |
ბიტკოინი (BTC) ციფრული ინდუსტრიის წამყვანი აქტივია. მრავალი დამწყები, შესაძლოა თქვენც, კრიპტო ბაზარზე პირველ ნაბიჯებს სწორედ ბიტკოინით იწყებს. თუმცა, გამოცდილი მომხმარებლებისთვის კი ხშირად საჭიროა, კვლავ დაუბრუნდნენ და გაიხსენონ ბიტკოინის მუშაობის დეტალები. მოდით, ერთხელ და სამუდამოდ გავარკვიოთ, რა არის Bitcoin და როგორ მუშაობს.
უბრალოდ რომ ვთქვათ, ეს არის მსოფლიოში პირველი წარმატებული დეცენტრალიზებული ციფრული აქტივი და გადახდის სისტემა. ის მომხმარებლებს საშუალებას აძლევს, თანხები გაგზავნონ და მიიღონ შუამავლების — ბანკების ან ფინანსური ინსტიტუტების — გარეშე.
ბიტკოინი 2008 წელს შეიქმნა უცნობი პირის ან ჯგუფის მიერ, რომელმაც ფსევდონიმი „სატოში ნაკამოტო“ გამოიყენა. ბიტკოინის ბლოკჩეინის პირველი ბლოკი, რომელიც ცნობილია როგორც „გენეზის ბლოკი“, „მაინინგით“ მოიპოვეს 2009 წლის 3 იანვარს.
თავის არსში, ბიტკოინი არის დეცენტრალიზებული ქსელი, რომელიც ბლოკჩეინ ტექნოლოგიაზეა დაფუძნებული. აღსანიშნავია, რომ სწორედ ეს ტექნოლოგია წარმოადგენს იმ ძირითად კომპონენტს, რომელიც პირველ ციფრულ აქტივს ფასეულობას ანიჭებს.
ბიტკოინი „ბუღალტრული ჟურნალის“ მსგავსია, რომელიც ქსელში განხორციელებულ ყველა ტრანზაქციას აღრიცხავს. ტრანზაქციების დასადასტურებლად ცენტრალურ ორგანოზე დაყრდნობის ნაცვლად, ბლოკჩეინი იყენებს კონსენსუსის მექანიზმს — Proof-of-Work (PoW) — რათა უზრუნველყოს ყველა ოპერაციის ავთენტურობა და სიზუსტე. ქსელი ეფუძნება მისი მონაწილეების თანასწორობას, ხოლო ინფორმაცია ინახება კომპიუტერებზე, რომლებიც მსოფლიოს სხვადასხვა წერტილშია განთავსებული.
ბიტკოინი შეიძლება დაიყოს უფრო მცირე ერთეულებად, რომლებიც ცნობილია როგორც „სატები“ ან „სატოშები“ (Sats, Satoshis) და აღწევენ ათწილადის შემდეგ 8 ნიშნულს. თვით ბიტკოინი გამოიყენება გადახდებისთვის, თუმცა იგი ასევე ითვლება ღირებულების შენახვის საშუალებად, მსგავსად ოქროსა. როდესაც ბიტკოინი განიხილება როგორც საბაზრო აქტივი, მას სიმბოლოთი BTC-თი აღნიშნავენ.
რატომ და როდის შეიქმნა ბიტკოინი?
ბიტკოინის ისტორია იწყება მთავრობისადმი უნდობლობითა და 2007–2008 წლების ფინანსური კრიზისით, რომელიც მასშტაბით მხოლოდ 1930-იანი წლების დიდი დეპრესიის ტოლფასია. ამ მოვლენამ გამოავლინა ტრადიციული საბანკო სისტემის სისუსტეები და აჩვენა საჭიროება ისეთი ალტერნატიული ფინანსური სისტემის, რომელიც არ ექვემდებარება ცენტრალიზებული სტრუქტურების — ბანკებისა და სხვა კომერციული საკრედიტო და საფინანსო ორგანიზაციების — კონტროლს.
“A Peer-to-Peer Electronic Cash System“-ის ავტორმა და ბიტკოინის პირველი კლიენტის შემქმნელმა, სატოში ნაკამოტომ, დაინახა პოტენციალი დეცენტრალიზებული ქსელის გამოყენებაში ისეთი ციფრული აქტივის შესაქმნელად, რომელიც მთავრობის ჩარევისა და მანიპულაციის მიმართ მდგრადი იქნებოდა. გარდა ამისა, იგი ინტერესდებოდა კრიპტოგრაფიით, რაც ნაწილობრივ ხსნის, თუ რატომ გახდა ეს ტექნოლოგია სისტემის კრიტიკული ელემენტი.
სისტემა მომხმარებლებს სრულ გამჭვირვალობას სთავაზობს — ნებისმიერ ადამიანს შეუძლია იხილოს ინფორმაცია ქსელში განხორციელებულ ყველა ტრანზაქციაზე, ხოლო ქსელის მონაწილეთა თანასწორი უფლებები გამორიცხავს მესამე მხარისადმი ნდობის საჭიროებას.
ბიტკოინი შეიქმნა იმისათვის, რომ შესაძლებელი გამხდარიყო თანხების გაცვლა პირდაპირ, “peer-to-peer” ქსელის მეშვეობით. ეს არის ქსელი, სადაც ყველა მომხმარებელი თანასწორია და ერთმანეთთან პირდაპირ არის დაკავშირებული, ცენტრალური სერვერის ან შუამავალი კომპანიის გარეშე.
ქსელი სრულიად საჯაროა, რაც ნიშნავს, რომ ნებისმიერი ადამიანი, რომელსაც აქვს ინტერნეტთან წვდომა და შესაბამისი მოწყობილობა, შეუძლია შეუერთდეს მას შეზღუდვების გარეშე. ბიტკოინს ასევე აქვს ღია საწყისი კოდი, რაც გულისხმობს, რომ ნებისმიერს შეუძლია იხილოს ან გააზიაროს პროგრამული კოდი, რომელზეც დაფუძნებულია ბიტკოინის სისტემა.
საერთო ჯამში, ეს სისტემა არის ინტერნეტი, მაგრამ ფულისთვის. ინტერნეტი მთლიანად ციფრულია, არავის ეკუთვნის და არავის მიერ კონტროლდება. ქსელს არ აქვს საზღვრები — ვინც კი ფლობს ელექტროენერგიას და შესაბამის მოწყობილობას, შეუძლია მასთან დაკავშირება. ის მუშაობს დღე-ღამის განმავლობაში, ხოლო მომხმარებლებს შეუძლიათ მარტივად გაცვალონ მონაცემები ერთმანეთთან.
რას ჰგავს ბიტკოინი? BTC არის ციფრული აქტივი, ამიტომ მას არ აქვს ფიზიკური ფორმა, როგორც ტრადიციულ ვალუტებს. ბიტკოინს ხელში ვერ დაიჭერ, მაგრამ შეგიძლია მისი არსებობა იხილო ციფრულ საფულეში, კომპიუტერში ან მობილურ მოწყობილობაზე.
როგორ მუშაობს ბიტკოინი?
ბიტკოინი არის ციფრული აქტივი, რომელიც დეცენტრალიზებულ ქსელზე ფუნქციონირებს. მისი ღირებულება დაფუძნებულია იმ ტექნოლოგიაზე, რომელიც ამ ქსელის საფუძველს წარმოადგენს და ცნობილია, როგორც ბლოკჩეინი.
ბლოკჩეინი არის „ბუღალტრული ჟურნალი“, რომელიც ბიტკოინის ქსელში განხორციელებულ ყველა ტრანზაქციას აღრიცხავს. ის შექმნილია ისე, რომ იყოს დაცული და მდგრადი ჰაკერული შეტევების მიმართ. ყოველი ტრანზაქციის დროს, რომელიც ქსელში ხდება, მას ამოწმებს ნოდების — სპეციალური პროგრამული უზრუნველყოფით მომუშავე კომპიუტერების — ქსელი. ნოდები ერთმანეთს „ეჯიბრებიან“ რთული მათემატიკური ამოცანის ამოხსნაში, და პირველ ნოდს, რომელიც ამოხსნის ამ ამოცანას, ენიჭება უფლება, დაამატოს ტრანზაქცია ბლოკჩეინში.
ქსელს ვერ აკონტროლებს ერთი კონკრეტული კომპიუტერი, რაც მას მდგრადს ხდის შეტევების მიმართ და უზრუნველყოფს მონაწილეთა ნდობას. ტრანზაქციის ბლოკჩეინში დამატების შემდეგ, მისი შეცვლა ან წაშლა შეუძლებელია — ის ხდება ბლოკჩეინის მუდმივი ნაწილი.
ტრანზაქციების გადამოწმებისა და მათი ბლოკჩეინში დამატების პროცესს „მაინინგი“ ეწოდება. ამ პროცესში მონაწილე მომხმარებლები ჯილდოდ იღებენ განსაზღვრული ოდენობის ბიტკოინს.
რამდენი ბიტკოინი არსებობს? ბიტკოინის მაქსიმალური რაოდენობა, რომლის შექმნაც ოდესმე იქნება შესაძლებელი, 21 მილიონია და ეს ზღვარი პირდაპირ ჩაშენებულია ბიტკოინის პროგრამულ კოდში. დღეს უკვე მოპოვებულია 90%-ზე მეტი, თუმცა მიმოქცევაში არსებული ბიტკოინების მიუხედავად, კიდევ დაახლოებით 1.7 მილიონი ბიტკოინის მაინინგია დარჩენილი. 2023 წლის აპრილის მდგომარეობით, მიმოქცევაში ბიტკოინების საერთო რაოდენობა დაახლოებით 18.9 მილიონს შეადგენდა.
ახალი ქოინების შექმნის ტემპი თანდათან შემცირდება, რადგან ყოველ 210 000 ბლოკზე (დაახლოებით ოთხ წელიწადში ერთხელ) ახალი ბლოკის მაინინგის ჯილდო განახევრდება. ეს ნიშნავს, რომ შექმნის სიჩქარე მუდმივად დაიკლებს, სანამ ყველა 21 მილიონი ბიტკოინი არ მოიმაინინგება, რაც სავარაუდოდ 2140 წლისთვის მოხდება.
აღსანიშნავია, რომ ბიტკოინის ფასი, ეროვნული ვალუტებისგან განსხვავებით, არ არის უზრუნველყოფილი ფიზიკური აქტივებით ან მთავრობის გარანტიებით. მისი ღირებულება განისაზღვრება ბაზრის მოთხოვნისა და მიწოდების მიხედვით.
ბლოკჩეინის გარდა, ქსელი დაცულია კრიპტოგრაფიით — ინფორმაციის დაცვის მეცნიერებით, რომელიც უზრუნველყოფს მონაცემთა კონფიდენციალურობას, მთლიანობასა და ავთენტიფიკაციას. ბიტკოინში ყოველი ტრანზაქცია ხელმოწერილია პირადი გასაღებით — ასოების და რიცხვების გრძელი კომბინაციით, რომელზეც მხოლოდ ქოინების მფლობელს აქვს წვდომა. ეს პირადი გასაღები ქმნის ციფრულ ხელმოწერას, რომელიც ადასტურებს ტრანზაქციის ავთენტურობას და უზრუნველყოფს, რომ დახარჯული ქოინები ნამდვილად ეკუთვნის იმ ადამიანს, ვინც მათ ხარჯავს.
როდის გამოიგონეს ბიტკოინი? როგორ გაჩნდა პირველი ბიტკოინი?
ეს კითხვა უკავშირდება ციფრული აქტივების ფართო ისტორიას და დეცენტრალიზებული ფინანსური სისტემების შექმნის მცდელობებს. ციფრული აქტივის შემუშავების მცდელობები ბიტკოინამდეც არსებობდა, თუმცა ნაკამოტო გახდა პირველი, ვინც ეს პრობლემა წარმატებით გადაჭრა.
ბიტკოინის ისტორია იწყება 2008 წლის ოქტომბრის ბოლოს, როდესაც უცნობმა პირმა ან პირების ჯგუფმა, ფსევდონიმით „სატოში ნაკამოტო“, გამოაქვეყნა 9-გვერდიანი გადაწყვეტილება „ბიზანტიელი გენერლების პრობლემისთვის“. ეს ლოგიკური დილემა ასახავს, თუ როგორ შეიძლება ბიზანტიელი გენერლების ჯგუფს შეექმნას კომუნიკაციის სირთულეები გადაწყვეტილების მიღებისას კონსენსუსის მისაღწევად.
ბიტკოინის პირველი მომხმარებელი ბევრად უკეთ არის ცნობილი, ვიდრე თავად ქსელის შემქმნელი. ჰალ ფინი იყო კიბერპანკ მოძრაობის წევრი — მოძრაობისა, რომელიც ისწრაფვოდა კრიპტოგრაფიისა და კონფიდენციალურობის განმტკიცებაზე მიმართული ტექნოლოგიების პოპულარიზაციისკენ, რათა დაეცვა პიროვნული თავისუფლებები და ადამიანის უფლებები. არსებობდა ვარაუდი, რომ ფინი შესაძლოა სატოში ნაკამოტოს ფსევდონიმის უკან იდგა, თუმცა ეს მოსაზრება არასდროს დადასტურებულა. მიუხედავად მისი შესაძლო მონაწილეობისა ბიტკოინის შექმნაში, ფინის მნიშვნელოვნად მიუძღვის წილი ქსელის განვითარებასა და პოპულარიზაციაში. მისმა საქმიანობამ ხელი შეუწყო იმ მრავალი მნიშვნელოვანი პრინციპისა და პრაქტიკის ჩამოყალიბებას, რომლებიც დღეს ინდუსტრიის სტანდარტს წარმოადგენენ.
მისი გარდაცვალებიდან ექვსი თვით ადრე, 2014 წლის აგვისტოში, ჰალ ფინიმ დატოვა შეტყობინება, სადაც აღწერა თავისი გამოცდილება პირველი კრიპტო ქსელთან პირველ შეხებაზე. ეს ჩანაწერი დღემდე ხელმისაწვდომია Bitcointalk.org-ზე.
თავდაპირველად BTC პოპულარული გახდა მხოლოდ ტექნოლოგიების ენთუზიასტებს შორის, რომლებიც მას აღიქვამდნენ როგორც საშუალებას, გვერდი აევლოთ მთავრობის კონტროლისთვის ფინანსურ სისტემაზე და გამოეკვლიათ ახალი შესაძლებლობები. თუმცა, დროის განმავლობაში, აქტივის გამოყენების არეალი გაფართოვდა, ისევე როგორც მისი ძირითადი მომხმარებლების წრე. დღეს ბიტკოინით შესაძლებელია საქონლის ღირებულების გადახდა, საერთაშორისო ტრანსფერების განხორციელება, რისკების დაზღვევა და დანაზოგების შექმნა. ბიტკოინს (BTC) ხშირად „ციფრულ ოქროსაც“ უწოდებენ, მისი ფასეული ლითონის მსგავსი მახასიათებლების გამო.
როგორ შეიცვალა ბიტკოინის ფასი დროთა განმავლობაში?
ბიტკოინის (BTC) ფასი მთელი მისი არსებობის განმავლობაში მერყეობდა — სწრაფი ზრდის პერიოდებს მოჰყვებოდა მკვეთრი კორექციები.
პირველი კრიპტო აქტივი — ბიტკოინი, სხვა ალტერნატიულ აქტივებთან ერთად, ცნობილია თავისი მაღალი ვოლატილობით, რადგან მისი ფასი შეიძლება მოკლე დროში მნიშვნელოვნად მერყეობდეს. ეს ხშირად განპირობებულია ბაზრის განწყობით, სიახლეებით და სხვა ფაქტორებით.
არსებობის პირველ წლებში BTC ძალიან ცოტა ღირდა — მხოლოდ რამდენიმე ცენტი. თუმცა 2017 წლის ბოლოს მისი ფასი მკვეთრად გაიზარდა და თითქმის 20 000 დოლარს მიაღწია, ხოლო 2019 წლის დასაწყისში დაეცა დაახლოებით 3 000 დოლარამდე.
99bitcoins-ის მონაცემების მიხედვით, მედიამ ციფრული აქტივი „მკვდრად“ გამოაცხადა 473-ჯერ, პირველად — 2010 წელს. იმ დროის ერთ-ერთ სტატიაში ნათქვამი იყო, რომ ბიტკოინი ვერასოდეს გახდებოდა რეალური ვალუტა, ხოლო მისი ფასი მაშინ დაახლოებით 0.23 დოლარი იყო. იმავე წელს ბიტკოინი პირველად გამოიყენეს გადახდის საშუალებად: 2010 წლის 22 მაისს ლასლო ჰანეჩმა ორი პიცა იყიდა 10 000 BTC-ის გადახდის გზით. 2021 წლის პიკ ფასზე ეს პიცები მას 690 მილიონი დოლარი დაუჯდებოდა. ეს დღე კრიპტო საზოგადოებაში ყოველწლიურად აღინიშნება, როგორც „ბიტკოინის პიცის დღე“ (Bitcoin Pizza Day).
2020 წლის მეორე ნახევარში აქტივის ფასი კვლავ გაიზარდა და 2021 წლის ნოემბერში რეკორდულ ნიშნულს — 69 000 დოლარს — მიაღწია. თუმცა მალევე მოხდა მნიშვნელოვანი ვარდნა და რამდენიმე თვეში ფასი 50%-ზე მეტით დაეცა. 2023 წლის აპრილის მდგომარეობით, BTC-ის ფასი აშშ დოლართან მიმართებით დაახლოებით 28 000 დოლარს შეადგენდა.
აღსანიშნავია, რომ ბიტკოინის ფასზე გავლენას რამდენიმე ფაქტორი ახდენს, მათ შორის ბაზრის განწყობა, სიახლეები და რეგულაციებში შეტანილი ცვლილებები. შესაბამისად, ფასის ცვლილების ზუსტი პროგნოზირება ყოველთვის შესაძლებელია არაა. მერყეობა აუცილებლად არ ნიშნავს გრძელვადიან ტენდენციას. ბაზარი შეიძლება განიცდიდეს „კორექციას“ — ფასის მოკლევადიან ვარდნას. ეს შეიძლება სხვადასხვა მიზეზით მოხდეს, მაგალითად, ინვესტორების მხრიდან მოგების ფიქსირებით, ბაზრის განწყობის ცვლილებით ან მარეგულირებელი ორგანოების განცხადებებით. მიუხედავად იმისა, რომ ბაზრის კორექციები შეიძლება დამწყებებისთვის პრობლემად ჩანდეს, ისინი ბაზრის ბუნებრივი და ნორმალური ნაწილია.
ბიტკოინის მთავარი უპირატესობები
ბიტკოინის ერთ-ერთი მთავარი უპირატესობა არის დეცენტრალიზაცია. ტრადიციული ვალუტებისგან განსხვავებით, ბიტკოინს არ აკონტროლებს ცენტრალური ორგანო, მაგალითად, მთავრობა ან ბანკი. ეს ნიშნავს, რომ აქტივით მანიპულირება ვეღარ მოხდება ვინმეს პირადი ინტერესების სასარგებლოდ. ტრანზაქციებს ამუშავებს კომპიუტერების გლობალური ქსელი, რაც ბიტკოინს ნამდვილად გლობალურ აქტივად აქცევს.
გარდა ამისა, ქსელში ტრანზაქციები ბევრად იაფია ტრადიციულ გადახდის მეთოდებთან შედარებით. მაგალითად, PayPal საერთაშორისო ფულადი გზავნილებისთვის იღებს 5%-იან საკომისიოს, მაშინ როცა პირველი კრიპტო ტრანზაქციის საკომისიო, თანხის ოდენობის მიუხედავად, იშვიათად აღემატება 5 დოლარს. ეს BTC-ს მიმზიდველ არჩევანად აქცევს, მაგალითად, მათთვის, ვისაც სჭირდება თანხის საზღვარგარეთ გაგზავნა.
ბიტკოინის უპირატესობად ხშირად სახელდება ანონიმურობა, თუმცა BTC მხოლოდ ნაწილობრივ ანონიმურია. ყველა ტრანზაქცია იწერება საჯარო რეესტრში, ხოლო გამგზავნისა და მიმღების ვინაობა უცნობია. მიუხედავად ამისა, თითოეულ მომხმარებელს აქვს საჯარო მისამართი, რომელიც შესაბამისი ქსელური ანალიზის გზით შეიძლება მიეკუთვნოს კონკრეტულ IP მისამართს ან ბირჟის ანგარიშს.
ვაჭრობის თვალსაზრისით, ბიტკოინის უპირატესობებში შედის ის ფაქტი, რომ ის არის ყველაზე პოპულარული ციფრული აქტივი და ხელმისაწვდომია ნებისმიერი ციფრული აქტივების ბირჟაზე ვაჭრობისთვის.
რა შეზღუდვები და ნაკლოვანებები აქვს ბიტკოინს?
მისი უპირატესობების მიუხედავად, ბიტკოინს აქვს მნიშვნელოვანი ნაკლოვანებები. ბიტკოინის განვითარების მთელი ისტორია მოიცავს ფასის მერყეობის პერიოდებს. მისი ღირებულება შეიძლება მოკლე დროში მნიშვნელოვნად შეიცვალოს, რაც მას რისკიან აქტივად აქცევს.
გარდა ამისა, მსოფლიოს მასშტაბით მთავრობები და საფინანსო ინსტიტუტები კვლავ ცდილობენ გაარკვიონ, როგორ დაარეგულირონ ციფრული აქტივები, მათ შორის ბიტკოინი. ამან შეიძლება გამოიწვიოს რეგულაციური ცვლილებები, რომლებიც გავლენას მოახდენს ბიტკოინის ფასსა და გამოყენებაზე.
ასევე არსებობს შეზღუდვები, რომლებიც დაკავშირებულია ბიტკოინის ფორმასთან. მისი ფიზიკურად შეხება შეუძლებელია, რადგან ის მხოლოდ ციფრულ ფორმაში არსებობს, რაც გარკვეულ მომხმარებლებს აფერხებს იმ აქტივთან მუშაობისგან, რომელიც რეალურ სამყაროში არ არსებობს.
ბლოკჩეინში ტრანზაქციები შეუქცევადია, რაც ნიშნავს, რომ ერთხელ განხორციელებული ტრანზაქციის დაბრუნება შეუძლებელია. ეს ბიტკოინს ხდის მოწყვლადს ჰაკერული შეტევებისა და ქურდობის მიმართ. გარდა ამისა, არსებობდა ჰაკერობის შემთხვევები, რომლებმაც მნიშვნელოვანი ფინანსური ზარალი გამოიწვია.
პოპულარობის მიუხედავად, ბევრი ადამიანი ჯერ კიდევ არ იცნობს ბიტკოინს, ხოლო ეს აქტივი ფართოდ მიღებული არ არის როგორც გადახდის საშუალება, რაც მის ვალუტად გამოყენების შესაძლებლობას ზღუდავს.
ზემოაღნიშნულის გარდა, პირველი კრიპტო ბლოკჩეინის ტექნოლოგიას ამ დროისთვის შეზღუდული შესაძლებლობა აქვს დიდი რაოდენობის ტრანზაქციების სწრაფად და ეფექტიანად დამუშავებისთვის. ამან შეიძლება გამოიწვიოს ტრანზაქციების ნელი დამუშავება და მაღალი საკომისიოები მაღალი მოთხოვნის პერიოდებში, რაც მომხმარებლებს აიძულებს განიხილონ ალტერნატიული პლატფორმების გამოყენება.
როგორ დავიწყოთ ბიტკოინთან მუშაობა?
- პირველი ნაბიჯია შესაბამისი კრიპტო-საფულის შექმნა. ეს არის პროგრამული უზრუნველყოფა, რომელიც გამოიყენება კრიპტო აქტივების შესანახად. კრიპტო-საფულეების რამდენიმე ტიპი არსებობს: ვებ-საფულე, პროგრამული საფულე, ქაღალდის საფულე და ჰარდვეარ (ფიზიკური) საფულე. ყველაზე მარტივი ვარიანტია ბირჟაზე ანგარიშის გახსნა — ამ შემთხვევაში საფულე ავტომატურად მიბმული იქნება თქვენს ანგარიშზე.
- შემდეგ, გადადით პლატფორმაზე ბიტკოინის (BTC) შესაძენად. ამის ყველაზე მარტივი გზა არის ცენტრალიზებული კრიპტო ბირჟის გამოყენება, მაგალითად — WhiteBIT Georgia. WhiteBIT-ზე შეგიძლიათ კრიპტოს ყიდვა სთეიბლ ქოინებით (ციფრული ლარი, ევრო ან დოლარი) ან სხვა აქტივებით (როგორიცაა Ethereum, Cardano, Near და სხვა).
- შესაძენად, საჭიროა ბაზარზე განათავსოთ შეკვეთა ან გამოიყენოთ კონვერტაციის ჩანართი თანხების გასაცვლელად.
- შემდეგ, ციფრული აქტივი შეგიძლიათ დატოვოთ ჩაშენებულ საფულეში ან გადარიცხოთ გარე საფულეზე — მითითებით თანხის, ქსელისა და მისამართის.
ხშირად დასმული კითხვები
ბიტკოინი არის დეცენტრალიზებული ციფრული გადახდის სისტემა და აქტივი. ის მომხმარებლებს საშუალებას აძლევს გაგზავნონ და მიიღონ თანხები და ინფორმაცია ისეთი შუამავლების გარეშე, როგორებიცაა ბანკები ან ფინანსური ინსტიტუტები.
2008 წლის ოქტომბერში სატოში ნაკამოტომ გამოაქვეყნა ბიტკოინის თეთრი წიგნი სათაურით „Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System“. ქსელი ჩაეშვა 2009 წლის 3 იანვარს, როდესაც შეიქმნა პირველი ბლოკი. თუმცა ბიტკოინის ოფიციალურ დაბადების დღედ ითვლება 2009 წლის 9 იანვარი — დღე, როდესაც პროგრამული უზრუნველყოფა ჩაეშვა.
ბიტკოინი არის დეცენტრალიზებული ქსელი, რომელიც ბლოკჩეინ ტექნოლოგიაზე ფუნქციონირებს. ის ჰგავს „ბუღალტრულ ჟურნალს“, სადაც აღირიცხება ქსელში განხორციელებული ყველა ტრანზაქცია. ბლოკჩეინი იყენებს კონსენსუსის მექანიზმს ყველა ტრანზაქციის სიზუსტისა და ვალიდურობის უზრუნველსაყოფად — Proof-of-Work (PoW).
ქსელი ეფუძნება მონაწილეთა თანასწორობას, ხოლო ინფორმაცია ინახება კომპიუტერებზე, რომლებიც განლაგებულია მსოფლიოს სხვადასხვა წერტილში. გარდა ამისა, ქსელი უზრუნველყოფს ტრანზაქციების მთლიანობას, ხოლო კონსენსუსის ალგორითმი იცავს ორმაგი ხარჯვისგან. როდესაც მომხმარებელი განათავსებს ტრანზაქციას, ის გადაეცემა ქსელში, ყურადღებით მოწმდება და ემატება ბლოკს ჯაჭვში. ტრანზაქციის ბლოკჩეინში დამატების შემდეგ, მისი შეცვლა ან წაშლა შეუძლებელია — ის ხდება ბლოკჩეინის მუდმივი ნაწილი.
ბიტკოინი გამოიყენება გადახდებისთვის, თუმცა იგი ასევე ითვლება ღირებულების შენახვის საშუალებად, მსგავსად ოქროსა. ბიტკოინის გამოსაყენებლად საჭიროა სპეციალური საფულის შექმნა და BTC მონეტების გადარიცხვა ან შეძენა. საფულესა და BTC-ს შეძენას შეგიძლიათ WhiteBIT პლატფორმაზე.
- BTC-ის მაინინგი. პროტოკოლი გულისხმობს მაღალი გამტარუნარიანობის კომპიუტერების გამოყენებას რთული მათემატიკური ამოცანების გადასაჭრელად, რათა ქსელში ტრანზაქციები დადასტურდეს და გადამოწმდეს. მომხმარებლები ჯილდოს იღებენ BTC-ისა და ტრანზაქციის საკომისიოს სახით. თუმცა, ბიტკოინის მაინინგისთვის საჭიროა სპეციალიზებული აღჭურვილობა და დიდი ოდენობით ელექტროენერგია, რაც შეიძლება ძვირი იყოს.
- BTC-ის ყიდვა და გაყიდვა ბირჟებზე. ეს ჰგავს ტრადიციული აქციებისა და სხვა ფინანსური აქტივების ვაჭრობას. თუ იყიდით დაბალ ფასად და გაყიდით მაღალ ფასად, შეგიძლიათ მიიღოთ მოგება.
- გადახდების მიღება BTC-ში. თუ თქვენ გყავთ ბიზნესი ან სთავაზობთ საქონელსა და მომსახურებას, შეგიძლიათ კლიენტებისგან მიიღოთ გადახდები BTC-ში. ამისთვის საჭიროა ბიტკოინის საფულის შექმნა და თქვენი მისამართის მიწოდება კლიენტებისთვის.
